Muş Valiliği, yayla ve mera kullanımı ile ilgili genelge yayınladı. Yayınlanan genelgede şöyle denildi: “a) 4342 Sayılı Mera Kanunu, b) 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu, c) 31.07.1998 Tarih ve 23419 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Mera Yönetmeliği, d) 30.11.2011 Tarih ve 28128 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Arıcılık Yönetmeliği, e) 17.12.2011 Tarih 28145 Sayılı Resmi Gazetede Yapılan Yurt içinde Canlı Hayvan ve Hayvansal Ürünlerin Nakilleri Hakkında Yönetmelik, f) 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanunu, g) 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu, h) 3091 Sayılı Taşınmaz Zilyetliğine yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun, Yönetmenlik ve Genelgeler: ı) 3285 Sayılı Hayvan Sağlığı Zabıtası Kanunu. i) 4081 Sayılı Çiftçi Mallarını Korunması Hakkındaki Kanunu 4342 Sayılı Mera Kanunu ve bu kanun kapsamında yayımlanan Mera Yönetmeliği ile ihtiyaç fazlası mera, yaylak ve otlakların her türlü kiralama işlemlerinin Mera Komisyonları tarafından yürütüleceği hükmü getirilmiştir.
İlimiz Mera Komisyonu Valilik Oluru ile kurulmuş olup çalışmalarına devam etmektedir. Ancak, Mera Komisyonu tarafından yürütülen tespit, tahdit ve tahsis işlemleri ile ihtiyaç fazlası mera, yayla ve otlakların belirlenmesi çalışmalarının 2017 yılı otlama mevsimi süresince tamamlanması mümkün görülmemektedir. Bu doğrultuda 2017 yılı otlama mevsiminde; talep edilen mera, yayla ve otlaklardan ihtiyaç fazlası yerler belirlenerek aşağıda belirlenen esaslar çerçevesinde, İlgi Mera Yönetmeliğinin 7. ve 13. Maddeleri hükümlerine göre sürü sahiplerinin ve göçerlerin istifadesine sunulacaktır. Ayrıca; İlimizde arıcılık yapan yerli üreticilerimizi mağdur etmeyecek şekilde, İlgi (d) Arıcılık Yönetmeliğinin “Gezginci Arıcılık Şartları” başlıklı 5. Maddesi ve Valiliğimizce alınan ilave tedbirler çerçevesinde gezginci arıcıların da İlimizde faaliyet göstermelerine izin verilecektir. İlimiz yaylak ve meralarının kullanılmasıyla ilgili esaslar ile yerli ve gezginci arıcıların uyması gereken kurallar aşağıda belirtilmiştir.
A-YAYLA VE MERALARIN KULLANIMI
1. İlimiz İl Mera Komisyonunun 24.02.2017 tarih ve 08 sayılı oturumundaki kararı doğrultusunda; 2017 Yılı Otlatma Mevsiminde de İlimiz meralarının, ihtiyaç fazlası olduğu belirlenen yerler öncelikle İl içinde ihtiyacı bulunan sürü sahiplerine, bilahare İl dışından gelen göçer hayvan sürü sahiplerine kiralanacaktır. 4342 Sayılı Mera Kanunu ve Mera Yönetmeliği hükümleri uyarınca mera, yaylak ve kışlaklarda her türlü kiralama işlemleri ve otlatma planlarının uygulanması İl Mera Komisyonunca yürütülmektedir. Komisyon dışında yapılan kiralama işlemleri yasal değildir. Belediye Başkanlıklarının, Muhtarlıkların ve şahısların kiralama yetkisi bulunmadığından yapacakları kiralama işlemlerinin yasal geçerliliği olmadığı gibi, bu gibi kiralama yapan ve yaptıranlar hakkında yasal işlem yapılacaktır. Kolluk Kuvvetlerince izinsiz yakalananlar hakkında tutulacak olan tutanaklarda en az % 5 örnekleme ile hayvan küpe numaraları ve toplam hayvan sayısının belirtilmesi gerekmektedir. 2. Otlatma Mevsimi; 2 İlimizde mera/yaylaklarda otlatma mevsimi 01 Mayıs 2017 tarihinde başlayıp 10 Ekim 2017 tarihinde sona erecektir. Bu tarihten önce mera/yaylağa çıkılmayacak ve bu tarihten sonra da mera/yaylakta kalınmayacaktır. Otlatma mevsiminde mera/yaylakta otlatma kapasitesinin üzerinde hayvan sokulmayacaktır. 3. Yasaklı Alanlarımız; 2017 yılı itibariyle Muş Valiliği Özel Kalem Müdürlüğünün 20.01.2017 tarih ve 494 sayılı yazılarına konu 27.12.2016 tarih ve 2016/9675 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Geçici Özel Güvenlik Bölgesi” ilan edilen yerler ile, İl Jandarma Komutanlığının 02.02.2017 ve 0410- 321090-17/Asyş.Suç.Ks. sayılı yazılarında belirtilen aşağıdaki yerlerin; İlimiz Merkez İlçesine bağlı; Şerefkan Bölgesi, Yamaç Bölgesi, Yörecik Bölgesi, Kazmadağ, Büyükler Bölgesi, Keranahisk Komları, Bilhiddin Yaylası, Nasırkan Komları, Delal Yaylası, Birimuk Yaylası, Pekut Yaylası, Dalakulig Yaylası, Örtülü Yaylası, Geliyhacıke Yaylası, Bireş Yaylası, Liçik Yaylası, Yıldızlı Yaylası, Hoşik Yaylası, Dibekli Yaylası, Dazikomyolu Yaylası, Meşe Yaylası, Komlar Yaylası, Libudi Yaylası, Dazikom Yaylası, Şamilka Yaylası, Mergan Yaylası, Gazaşamilka Yaylası, Kızılkilise Yaylası, Akçar Deresi Yaylası, Hasköy İlçesine bağlı; Şehitlik Tepe-Kuç Tepe Yaylası, Taşmain Tepe Yaylası, Harapyan Tepe Yaylası, Varigesans Tepe-Mirikevatan Tepe-Belekoçemer Tepe, Zirkit Yaylası Uzanımı, 1794 Rakımlı Tepe- Guri Tepe Yaylası, Kuri Tepe Uzanım Hattı (Zengafur Yaylası), Tahtakan Tepe-Tahtakan Sırtları, Havşibaza Tepe Yaylası, Korkut İlçesine bağlı; Sarmaşık Yaylası, Balkır Yaylası, Tanköy Yaylası, Kolongo Yaylası, Beyazsu Yaylası, Sudöndü Yaylası, Mollababa Yaylası, Demirci Köyü Yaylası,
Varto İlçesine bağlı; Göztepe Dağı Merası, Kolibaba Sırtı Merası, Hızırbaba Sırtı Merası, Kasıman Yaylası, Köprücük Yaylası, Mengel Yaylası, Ömeran Yaylası, Teknedüzü Yaylası, Yeşildal Yaylası, Hotan Yaylası, Görgü Yaylası, Seferek Yaylası, Eski Kurçik Yaylası, Seyrek Yaylası, Kaynarca Yaylası, Bulanık İlçesine bağlı; Bilican bölgesi, Göztepe bölgesi, için son zamanlarda meydana gelen terör olayları nedeniyle kamu düzeni, kamu esenliğinin sağlanması, suç işlenmesinin önlenmesi, emniyet ve asayiş yönünden daha etkin bir şekilde denetimin sağlanması amacıyla otlatma sezonu boyunca büyükbaş ve küçükbaş hayvanların otlatılmasının yasaklanmasına ve yukarıda belirtilen yayla ve mezraların dışında kalan mera, yayla ve otlakiyeler kullanıma açıktır. 4. Göçerlerin mera, yaylak ve kışlaklardan yararlanma usul ve esasları; 4342 sayılı Mera Kanunu 31.07.1998 tarih ve 23419 sayılı Mera Yönetmeliği; 13.Maddesi gereğince; 4.1.Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki mera, yaylak ve kışlaklar için ihale ile kiralama talebinde bulunacak aynı il nüfusuna kayıtlı yerli göçerler; otlatma mevsimi başlangıcında 20 gün önce nüfus kaydı belgesi, İkamet belgesi, otlatacakları hayvan sayısı, cinsi ve kulak küpe numaraları ile otlatmak istedikleri yeri, kiralanacak alanın Tahdit Raporu (İl/İlçe Müdürlüğünce hazırlanacak) v.s bilgi, belgeler ile birlikte, kiralamak istedikleri yeri İlçe Kaymakamlığına İl Mera Komisyonuna sunulmak üzere dosya halinde başvururlar. 4.2 Aynı il nüfusuna kayıtlı göçerlerin taleplerinde belirtilen ihtiyaçlar karşılandıktan sonra kiralama talebinde bulunacak il dışı göçerleri; otlatma mevsimi başlangıcından 30 gün önce kiralamak istedikleri yerin bağlı olduğu Kaymakamlığa bir dilekçe ile getirilecek hayvan sayısı ve cinsi belirtilmek suretiyle müracaat ederek, beraberinde gelecek aile bireyleri ve çobanları için aşağıda belirtilen belgeleri temin edeceklerdir. İlgili Kaymakamlıkça (İlçe Gıda Tarım Ve Hayvancılık Müdürlüğü) yapılan müracaatlara istinaden müracaat dosyaları tamamlanarak, ihalenin yapılacağı tarihten önceki günün mesai bitimine kadar İl Mera Komisyonunda olacak şekilde göndereceklerdir. a. Nüfus cüzdanı fotokopileri (aile bireyleri dahil) b. Başka göçer aileleri adına kiralama talebinde bulunacak göçerlerin noter tasdikli daimi tebligat adresini de ihtiva eden temsil belgesi, c. Hayvanlarını motorlu araçlarla getirip götürmeleri yönünde verecekleri taahhütname. d. İl içindeki sürü sahipleri İl Hayvan Sağlığı Zabıtası Komisyonunun belirlediği güzergâhlardan araçla sürülerini geçireceklerdir. e. Küçükbaş hayvanlara ait küpe numaralarını gösterir belge ( Yurt içi Hayvan Hareketleri İle İlgili Belge veya hayvan aidiyet listesi), 1. İl Mera komisyonunca tespiti yapılarak ihaleye çıkılan yerler için kiralama talebinde bulunanlarla ilgili olarak 4. maddeye göre müracaat eden göçere ait tüm evrakların İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Teknik Elemanlarınca incelenerek eksikliği giderildikten sonra rapor ve bir üst yazıyla ihalesi yapılmak üzere Mera Komisyonuna gönderilecektir.İhaleye girecek olan şahıslar belirlenen tahmini bedelin % 30’unu geçici teminat olarak yatıracak, ihale sonucunda ise kendisi ile sözleşme imzalanan şahıslardan kati teminat alınacak, geçici teminat geri iade edilecektir. İl Mera Komisyonu tarafından “İhale Belgesi/Kiralama Raporu” verilecektir. Kiralama belgesi olmayan göçerlerin İl sınırına girişine kesinlikle izin verilmeyecektir. 2. İlimizde davası Kadastro Mahkemelerinde devam eden taşınmazların kiralanması taleplerinin değerlendirilmesine ilişkin olarak; a. Kiralama talebinde bulunanların 1. maddede belirtilen bilgi ve belgeler ile birlikte İl Mera Komisyonuna müracaat etmesi gerekmektedir. b. İlgili Kadastro Mahkemesinden alınacak davanın esas no’su, taşınmazın parsel ve yüz ölçüm bilgileri, iddia sahibi özel ve tüzel kişilerin belirtildiği resmi yazı, c. Elde edilecek gelirin Mera Komisyonunca bir bankada bloke edilerek mahkeme sonucuna göre hareketini talep eden aynı iddia sahiplerinin muvafakat dilekçeleri, d. Taraflardan davanın diğer hissedarlarından yapılacak kiralamaya itiraz durumunda sorumluluğu üstlendiklerine dair noter taahhüdü, e. Kiralayanların otlatma kapasitesinden fazla (Hayvan Tahdit Raporu) hayvan getirmeleri halinde haklarında 4342 sayılı Mera Kanununun 19, 26 ve 27. Maddeleri ile 5996 Sayılı Kanun’un 36.maddesinin ilgili fıkraları gereğince işlem yapılacaktır. Yayla veya merada bulunan şahıslar hakkında 1774 Sayılı Kimlik Bildirme Kanununa göre yapılacak bildirimden İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğünün 29.04.2003 gün ve 2117 sayılı genelgesine istinaden kiralayan şahıs sorumlu tutulacaktır. Kiralayan şahsa da Mahalli Kolluk Kuvvetlerine kimlik bildiriminde bulunmaları konusu bildirilecektir.
Göçerler kiraladıkları mera, yaylak ve otlaklara İl Mera Komisyonunun tahsis kararında belirtilen miktardan farklı sayıda hayvan getirmeyecekler, kiraladıkları yeri ücret karşılığı başkalarına kiraya veremeyeceklerdir. Göçerlerin, bölgemize getirecekleri tüm hayvanlar kulak küpe numaralı olacak, geldikleri İlin İl ve İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünden mutlak surette “Yurt içi Canlı Hayvan Veteriner Sevk Raporu” alacaklardır. Sevk raporunu düzenleyen İller kiraladıkları meranın kiralama belgesini görmeden kesinlikle sevk raporunu düzenlemeyecektir. Veteriner Sevk Raporuna kulak küpe numaraları işlenmeyen büyükbaş ve küçükbaş hayvanların bölgemize girişlerine müsaade edilmeyecektir. Hayvan sahipleri, hayvanlarının yaylada doğan buzağı ve kuzularının tanımlanmalarını sağlamak doğum, ölüm, kesim, zorunlu kesimleri ile sürüsüne ve sürüsünden olacak tüm hayvan hareketleri ile ilgili kayıtları tutmak ve hayvanlarında görülen her türlü bulaşıcı hastalıkla ilgili olarak İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne bildirmek, sürüsüne hayvan geliş ve ayrılışında sığırlar için pasaport, küçükbaş hayvanlar için nakil belgesini yanında bulundurmak, bildirimleri tam yapmak ve vermiş olduğu beyanları nedeniyle oluşacak tüm olumsuzluk ve hatalardan sorumludurlar. İl içi nakillerinde büyükbaş hayvanlar için sığır pasaportu, küçükbaş hayvanlar için ise nakil belgesi, iller arası nakillerde ise canlı hayvan veteriner sevk raporu olmadan nakiller kesinlikle yapılmayacaktır. Yerli ve yabancı sürü sahipleri kiraladıkları alanlara 2016 Yılı Hayvan Hastalıkları ile Mücadele ve Hayvan Hareketleri Kontrolü Genelgesi doğrultusunda intikal ettirecek ve Geri Dönüş işlemleri de aynı Genelge doğrultusunda yapılacaktır. Muş İli Hayvan Sağlığı Zabıtası 21.02.2017 tarih ve 2017/01 sayılı komisyon kararı; Kamuya ait mera/yaylaklardan faydalanacak olan yetiştiricilerimiz hayvanlarını kiraladıkları ve gidecekleri mera veya yaylaya nakletmeleri esnasında ekili alanlar, ağaçlar, su arkları, setler ve bentler, duvar ve çitler, tarla, bahçe, çayır ve tarımsal amaçla kullanılan tüm alanlara verecekleri zararlar 4081 sayılı Çiftçi Mallarını Koruma Kanunu`na göre zarar verenlerden koruma ücret tarifelerine göre tahsil edilecektir. Hayvan sahipleri hayvanlarını kiraladıkları 4 mera/yaylakta nakilleri sırasında İl/İlçe merkezlerinden geçişler motorlu araçlarla olması halinde gündüz saatlerinde olmak üzere;
Muş İl Jandarma Komutanlığı sorumluluk bölgesinde, Muş-Bingöl il sınırı için Bingöl Muş, Muş-Bitlis il sınırı için Bitlis-Muş, Muş-Diyarbakır il sınırı için Muş-Diyarbakır-Kulp, Varto-Bingöl-Karlıova il sınırı için Varto-Karlıova, Varto-Erzurum-Hınıs il sınırı için Varto-Hınıs, Malazgirt-Ağrı il sınırı Malazgirt-Ağrı karayolları Muş il sınırına giriş güzergahı olarak tespit edilmiş olup; (a) Merkez-Yaygın J.Krk.K.lığınca, Bingöl-Muş karayolu üzerinde karakol önünde, (b) Merkez-Kızılağaç J.Krk.K.lığınca, Muş-Kulp karayolu üzerinde karakol önünde, (c) Merkez-Gökyazı J.Krk.K.lığınca, Bitlis-Muş karayolu üzerinde karakol önünde, (d)Malazgirt-Merkez J.Krk.K.lığınca, Malazgirt-Ağrı karayolu üzerinde Gülkoru beldesi yol ayırımında, (e) Varto-Çaylar J.Krk.K.lığınca, Karlıova-Varto karayolu üzerinde Çaylar köyü yol ayırımında, (f) Varto-Merkez J.Krk.K.lığınca, Hınıs-Varto karayolu üzerinde Seferek geçidi mevkiinde, (g) Varto-A.Paşa J.Krk.K.lığınca, Muş-Varto karayolu üzerinde, A.Paşa, Omcalı yol ayırımında, Göçerlerin Muş iline giriş yaptıkları yollarda emniyet tedbirleri de dikkate alınarak; tespit edilen toplam (7) noktada ‘‘Göçer Kontrol Noktaları’’ tesis edilerek, yol kontrol ve araması icra edilecektir. Dönüşlerde de aynı kural geçerli olacaktır. Bu kurala uymayanlar hakkında 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun ilgili hükümleri uygulanır. Ancak; İl içinden sürü sahiplerinin faydalanacakları mera ve yaylalara yakınlığı dikkate alınarak il ve İlçe sınırları dâhilinde hayvanlarını mera/yaylalarda otlatma amaçlı İl dışına yaya yapılan sürek göçer hayvan hareketlerinde İlimiz sınırları içerisindeki meraları kullanacak yetiştiriciler aşağıda belirtilen gidiş ve geliş yol güzergâhlarını takip edeceklerdir. a. Merkez İlçe ve İlçeye bağlı köylerin İzlemesi gereken yol güzergahı: 1. Merkez-Ilıca-İnardı-Zoveser Dağları yol güzergâhı, 2. Kızılağaç-Kayalısu ve Kulp Deresi yol güzergâhı, b. Varto İlçesi ve İlçeye bağlı köylerin İzlemesi gereken yol güzergahı: 1. Çaylar-Çayçatı-Dallıöz-Karameşe-Hacıbey-Tepeköy-Akpınar-Dilimli-YücetepeYağcılar-Kıyık-Arpayazı-Güdümlü-Kayalısu Köyü ve Kulp Deresi yol güzergâhı 2. Omcalı-Kaylıdere,-Tepeköy-Akpınar-Dilimli-Yücetepe-Yağcılar-KıyıkArpayazı-Güdümlü-Kayalısu Köyü ve Kulp Deresi yol güzergâhı c. Korkut İlçesi ve İlçeye bağlı köylerin İzlemesi gereken yol güzergahı: 1. Karakale-Korkut Merkez-Düzkışla-Hasköy Merkez-Yerkaya-Ilıca-İnardı ve Zoveser Dağları yol güzergahı d. Hasköy İlçesi ve İlçeye bağlı köylerin İzlemesi gereken yol güzergahı: 1. Büvetli-Karakütük-Hasköy-Yerkaya-Ilıca-İnardı ve Zoveser Dağları yol güzergâhı e. Bulanık İlçesi ve İlçeye bağlı köylerin İzlemesi gereken yol güzergahı: 1. Yazbaşı-Sarıpanar-Karaağıl-Bostancılar-Kumlukıyı-Tepeköy-Akpınar-DilimliYücetepe-Yağcılar-Kıyık-Arpayazı-Güdümlü-Kayalısu Köyü ve Kulp Deresi yol güzergâhı 2. Elmakaya-Kırkgöze-Söğütlü-Göztepe-Karaburun-Günyurdu-Uzgörü-Yokuşbaşı- Karakale- Korkut Merkez-Düzkışla-Hasköy Merkez-Yerkaya-Ilıca-İnardı ve Zoveser Dağları yol güzergâhı f. Malazgirt İlçesi ve İlçeye bağlı köylerin İzlemesi gereken yol güzergahı:1. Konakkuran-Aktuzla-Yazbaşı-Sarıpanar-Karaağıl-Bostancılar-Kumlukıyı-Tepeköy-Akpınar-Dilimli-Yücetepe-Yağcılar-Kıyık-Arpayazı Güdümlü-Kayalısu Köyü ve Kulp Deresi yol güzergahı, 2. Adaksu-Yaramış-Odaköy-Elmakaya-Kırkgöze-Söğütlü-Göztepe-KaraburunGünyurdu-Uzgörü-Yokuşbaşı-Karakale-
Korkut Merkez-Düzkışla-Hasköy MerkezYerkaya-Ilıca-İnardı ve Zoveser Dağları yol güzergâhlarını kullanarak Batman ve Diyarbakır İllerine geçmesi gerekmektedir. Yerli göçerlerin ikamet ettikleri (otlatma hakkının bulunduğu )yerleşim yerine İl içi veya il dışından satın alarak hayvan getirilmeleri halinde; a. Bulunduğu yerleşim yeri için, Nisan ayı sonuna ait koyun- keçi kayıt sisteminden güncel hayvan sayısını belirten belge ile satın aldığı hayvanların Noter satış belgesini göstermesi gerekmektedir. b. 2017 yılında otlatma kapasitesinin üstünde hayvan sokulması halinde veya izinsiz hayvan getirilmesihalinde Mera Kiralama Özel Sözleşmesine aykırı herhangi bir durumun tespitinde tespit edilen sürü sahiplerine (4342 Sayılı Mera Kanunu 26-27. maddeleri hükümleri uygulanacaktır,) 2017 Yılı otlatma bedeli büyükbaş hayvanlar için 80,00 TL küçükbaş hayvanlar için 8,00 TL olarak uygulanacaktır. Otlatma Kapasitesinin üstündeki fazla her hayvan sayısı için 2017 yılı için belirlenen otlatma bedelinin % 20 fazlası alınarak 3 katı olarak tahsil edilecektir. Yapılan Kiralama Özel Sözleşmesi Valiliğimizce tek taraflı olarak feshedilebilecek, kiralanan alana zarar verilmiş ise bu zarar kiralayandan tahsil edilecek ve kati teminatlar Mera Gelirleri Hesabına aktarılacaktır. Ayrıca Komisyonun talebi üzerine kiralanan taşınmazın bulunduğu yerin Mülki Amirince 3091 sayılı Kanun Hükümleri uygulanacaktır.
İlk Göçer Kontrol Noktalarında; a. Kimlik Belgesi/Mera Komisyonundan alınan göçer kimlik belgesi, b. Kiralama Belgesi, c. Gideceği merayı kiraladığına dair sözleşme, d. Hayvan sevk edilmesine mahsus (büyükbaş ve/veya küçükbaş hayvanların küpe numaralarının yazılı olduğu) Yurtiçi Veteriner Sağlık Raporu, Kontrolleri yapılacak, belgeleri eksik olanlar ile kira sözleşmesine uygun olmayan sayıda hayvan getirenlerin bölgeye girişlerine müsaade edilmeyecektir. Tüm İlin İhtiyaç fazlası meraları ile davalı meraların kiralama iş ve işlemleri ile yapılacak ihaleler İl Mera Komisyonu tarafından belirlenen ihale tarihinde yapılacak olup lüzum görülmesi durumunda ikinci bir ihale tarihi İl Mera Komisyonu tarafından belirlenecektir. Kiralama belgesi olmayanlara il sınırlarından geçişine kesinlikle izin verilmeyecektir. 2017 Yılı Mera Kiralama sözleşmesine aykırı herhangi bir durum tespitinde sözleşme Valiliğimizce feshedilecektir. Kiralanan alana zarar verilmişse bu zarar kiralayandan tahsil edilecek ve kati teminatlar mera gelir hesabına aktarılacaktır. Ayrıca Komisyon talebi üzerine kiralanan taşınmaz mal bulunduğu yerin Mülkü amirince İl- İçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinden görevlendirilecek yetkililer tarafından en geç 15 gün içerisinde tahliye ettirilecek Komisyona teslimi sağlanacak, görevlendirilen bu memurların emniyeti Kolluk Kuvvetlerince alınacaktır. Yaylak ve meralardan faydalanacak şahıslar, kiraladıkları yaylak veya meraları sürmek, inşaat yapmak vb. yollarla tahrip etmeyeceklerdir. Aykırı davrananlar hakkında yasal işlem yapılacaktır. Belediye Başkanları ve Muhtarlar mera ve yaylaklara tecavüz olduğu takdirde ve Komisyon dışında yapılan kiralama işlemleri olması durumunu öğrendikleri anda derhal Bakanlık İl / İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne, İl / İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü de Valilik veya Kaymakamlığa bildirmekle yükümlüdürler. Bu makamlarca 3091 Sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun veya 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi hükümlerine göre gerekli yasal işlemler yapılacaktır. Yaylak ve meraları kiralayanların hayvanlarını kiraladıkları yerlere nakletmeleri esnasında ekili-dikili ağaçlar, ziraatta kullanılan alanlar, su arkları, set ve bentler, hendek, duvar, tarla ve bahçe yolları gibi korunacak “çiftçi mallarına yapacakları” tecavüz ve verecekleri zararlar Çiftçi Mallarını Koruma Heyetleri tarafından zarar verenlerden ve ilgililerden koruma ücret tarifelerine göre tahsil edilecektir. Mera Kanununda Özel Mülkiyeti haiz taşınmazların kullanımı ve kiraya verilmesi ile ilgili bir düzenleme ve uygulama bulunmamaktadır. Ancak bu taşınmazlara, otlatılabilecek hayvan sayısından fazlası sokulması halinde komşu meralar zarar görebileceğinden; 4342 Sayılı Mera Kanunu’nun meraların korunmasını öngören 1.Maddesine istinaden otlatma yapılacak 6 meraya komşu olan meraların korunması amacıyla İl dışından gelen hayvanların geçişi ve otlatılması için İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinden hayvan tahdidi açısından bir rapor alınacaktır.
Özel mülkiyete ait çayır ve otlakıyelerin kiralanması ile ilgili olarak kiralayanın müracatına müteakip olarak İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünce hazırlanacak Hayvan Tahdit Raporunun tanziminden sonra bu taşınmazların Kiralama Takvimi ve Kiralaması, Getirilecek Hayvan Sayısı (tahdit raporunda belirlenen hayvan sayısı aşmayacak) Hayvan Sevk işlemleri. vs ilgili Kaymakamlık yetkili olacak ve kaymakamlık tarafından yapılacaktır. Özel yaylakıye ve otlakıye sahibinden; a. Taşınmazın tapu senedi fotokopisi ile siciline uygunluğunu gösterir Tapu Sicil Müdürlüğü yazısı, b. Hisseli taşınmazlarda hissedarlardan en az % 51 hisseye sahip olanlar tarafından imzalanmış ve noter veya ilgili Köy Muhtarı tarafından tasdik edilmiş muvafakat belgesi ve taahhütname istenecektir. Özel yaylakıyeyi kiralamak isteyen göçerlerden 4. Maddede belirtilen belgelere ilave olarak; a. Kiralamak istedikleri yeri, getirecekleri hayvan sayısını ve cinsini ayrıntılı olarak belirtecekleri bir dilekçe, b. Şahıslara ait yaylakiye ve otlakiyelerin kiralanması ile ilgili olarak görevlendirilen ekiplerin hazırladığı tutanaklar doğrultusunda oluşturulan hayvan tahdit raporuna, kiralayan ve kiraya veren şahıs tarafından taşınmaza komşu meraların tecavüzünün ve haksız otlatmanın önlenmesi amacıyla 4342 sayılı Mera Kanununun 19, 26 ve 27. maddeleri, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunun 75. maddesi ve 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliği İle İlgili Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun ile 4081 sayılı Çiftçi Mallarını Koruma Kanununun ilgili maddelerine uymayı peşinen kabul ettiğine dair Noter Tasdikli taahhütname istenecektir. İstenen belgeleri tamamlayan göçerler; ilçelerde bağlı oldukları Kaymakamlıklara, İlde ise bağlı oldukları mera komisyonlarına müracaat edeceklerdir. Yetkiler tarafından düzenlenecek olan kiralama belgesi olmayanlara giriş izni verilmeyecektir. Özel yaylakıye ve otlak yerlerin kiralanmasında tapu kayıtları esas alınacaktır. Özel yaylakıye ve otlakıyelerin kiralanmasında, kiralanacak arazinin en az 1000 dekar yüz ölçüme sahip olması, bütünlük arz etmesi ve tapudaki vasfının çayır, otlakıye ve yaylakıye olması şartı aranacak ve tapudaki vasfı tarla olan yerler için Hayvan Tahdit Raporu verilmeyecektir. Kaymakamlıklarca Hayvan Tahdit Raporu verilen özel mülkiyete ait çayır ve otlakıyeleri kiralayan şahıslarla ilgili listeler bilgi ve gereği için Kolluk Kuvvetlerine de gönderilecektir. Kiraya verilen yerler için verilen kira belgesi/Hayvan Tahdit Raporunda belirtilen sayıdan daha fazla hayvan getirilip getirilmediği İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, İlçe Jandarma Komutanlığı görevlileri ve Köy muhtarından oluşan ekiplerce kontrol edilecektir. Hayvan Tahdit raporunda belirtilen sayıdan fazla hayvan getirildiği tespit edilir ise ilgili yerin mülki amirince kolluk kuvvetleri marifeti ile tamamı tahliye ettirilir ve 6.maddede yer alan yasal hükümler uygulanır. Yukarıda açıklanan emirlere uymayanlar hakkında diğer Kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydıyla 5442 Sayılı Türk Ceza Kanunu, 5326 Sayılı Kabahatler Kanunu hükümleri gereğince yasal işlem yapılacaktır. Ayrıca görevini ihmal eden veya kötüye kullanan Belediye Başkanları, Muhtarlar ve diğer kamu görevleri hakkında 4483 Sayılı Kanuna göre Valilik ve/veya Kaymakamlıklarca gerekli işlemler yapılacaktır.
B-GEZGİNCİ ARICILIK FAALİYETLERİ
03.06.2011 tarihli ve 639 sayılı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile 11.6.2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununa göre 30.11.2011 tarih ve 28128 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Arıcılık Yönetmeliği gereğince İlimizde 2016 yılında İlimiz arıcıları ile İl dışından gelen gezginci arıcıların uyacakları kurallar aşağıda belirtilmiştir. Not: Bu yazıda geçen kısaltmalar ve tanımlar 30.11.2011 tarih ve 28128 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Arıcılık Yönetmeliğindeki tanımlarda geçen kısaltma ve tanımlardır. 1. Gezginci arıcıların yerleştirilmelerinde, İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri yetkilidir. 2. İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri; gezginci arıcıların konaklayacakları yerleri ve kapasiteleri; İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünde görevli arıcılık konusunda deneyimli iki teknik personel ve birlik/birliklerin temsilcilerinden oluşan en az üç 7 kişilik bir komisyonla, bitki florası, topografik ve ekolojik yapısı, yerleşim birimleri varsa sabit arıcılara ait koloni varlığını da dikkate alarak belirler ve bunlar harita üzerinde işaretlenir. Orman bölgelerinin kapasiteleri belirlenirken Orman ve Su İşleri Bakanlığının temsilcisi de komisyonda yer alır. Bölge koloni kapasitesi, flora varlığında kayda değer değişiklik olması (iklimsel veya yeni yerlerin açılması) durumunda güncellenir. 3. Bölgeler için koloni kapasitesi belirlenirken nektar ve polen veren tüm bitki varlığı göz önünde bulundurulur. 4. Arılıklar, arı kışlatma bölgelerinde flora kapasitesine bakılmadan en az 150 metre aralıkla yerleştirilir. Araziye özel durumlarda uzaklığı belirlemeye İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü yetkilidir. 5. Belirlenmiş bölgede konaklayacak gezginci arıcı, konaklayacağı yer gerçek kişiye ait ise şahısla, köy tüzel kişiliği sorumluluğunda arazi ise köy muhtarlığıyla, diğer tüzel kişiliklere ait arazi ise yetkililerle, Devlet ormanlarında konaklayacak arıcılar da Orman ve Su İşleri Bakanlığının ilgili birimleri ile anlaşma yapar. 6. Arı sevklerinde veteriner sağlık raporu düzenlenirken aktif arılı kovanların ve arıcıların Arıcılık Kayıt Sistemine kayıtlı olması koşulu aranacaktır. Arı yetiştiricileri birlik üyesi olmasalar dahi kovanlara Arı Yetiştiricileri Birliğinden temin edilen plakalar uygulanarak AKS’ye kayıt edilmesi sağlanacaktır. 7. Konaklayacağı yeri anlaşarak belirleyen arıcı, çıkış yapacağı ilin İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne gideceği adresi sözlü ya da yazılı beyan ederek Hayvan Sevklerine Mahsus Yurtiçi Veteriner Sağlık Raporu alır ve arılarını sevk eder. Rapordaki sevk adresi ile konaklayacağı adres aynı olmalıdır. Beş gün içerisinde konakladığı ilin İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne, veteriner sağlık raporu ile başvurarak 22.03.2012 tarih ve 28241 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Arıcılık Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına dair Yönetmelik ekindeki EK-1’de yer alan Arı Konaklama Belgesini (AKB) alır. AKB’si olmayan arıcının veteriner sağlık raporu vize edilmez. Gezginci arıcılık yapan, kayıtlı olduğu adrese ve/veya kendi arazisine dönen arıcının da arı hareketlerinin kontrolü ve takibi için AKB alması gerekir.”
8. Alınacak Hayvan Sevklerine Mahsus Yurtiçi Veteriner Sağlık Raporunda belirtilen adresten farklı bir adreste usule aykırı yerleşen arıcının arıları, İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünün talebi ile mülki amirlikçe güvenlik güçleri marifetiyle bulunduğu yerden kaldırılır. İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, işgal edenler hakkında 26.9.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 154 üncü maddesine göre işlem yapılmak üzere, Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunur. Kaldırma sürecinde meydana gelen zarardan arıcı sorumludur. Nakliye ve işçilik ücreti arıcıdan alınır. Mücbir sebepten dolayı arısını izin aldığı adres dışına götürmek zorunda kalan arıcıya İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünce mazeretinin uygun görülmesi durumunda cezai işlem uygulanmaz, arıcı beş gün içerisinde izin aldığı adrese sevk edilir ve 5996 sayılı Kanun’un 36.maddesinin ilgili fıkraları uygulanır. 9. Arı Konaklama Belgesi işlemlerini arıcı adına üçüncü şahıslar takip edebilir. 10. Arazi sahipleri dışında herhangi bir muhtarlık ile kamu kurum ve kuruluşunca, arıcıdan konaklama ücreti dâhil hiçbir ad altında ücret alınmaz. 11. Konaklanan bölge için belirlenmiş koloni kapasitesi üzerindeki yerleşim taleplerine İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerince izin verilmez. Ancak konaklama planlamasında İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri sadece en son gelen arıcıyı mağdur etmeyecek şekilde bölge koloni kapasitesi üzerinde konaklama müsaadesi verir. 12. Gezginci arıcılık yapan üreticiler, konaklama yapılan yerlerde arıların çevreye zarar vermemesi için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. Arı konaklatılan alanlarda otlayan hayvanların arıdan zarar görmemesi için tedbirleri almak hayvan sahiplerinin sorumluluğundadır. 13. Arı gen kaynaklarının tespiti ve yerinde korunması amacıyla izole bölgeleri, bilimsel çalışmalar sonucunda oluşturulacak komisyon kararı doğrultusunda Bakanlık belirler. Komisyon, Hayvancılık Genel Müdürlüğünce; üniversite, birlik ve ilgili kurum ve kuruluşlardan temsilcilerin katılımıyla oluşturulur. İzole bölgelere dışarıdan arı girişleri yasaktır. İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri, ilan edilen izole bölgeye yasa dışı girenler hakkında 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 154 üncü maddesine göre işlem yapılmak üzere Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunur. 14. Arılıklar, trafiğin yoğun olduğu bölgelerde yoldan en az 200 metre, stabilize ara yollarda ise en az 30 metre uzaklığa yerleştirilir. 15. Gezginci arıcılık yapan arıcılar, arılarını çevreye rahatsızlık vermeyecek şekilde meskûn mahal dışında bir yere yerleştirir. Sabit arıcılar ise kolonilerini köy ve beldelerde çevreye rahatsızlık vermeyecek şekilde ve insanların toplu olarak hizmet aldıkları cami, okul, sağlık ocağı, karakol gibi benzeri alanlardan en az 200 metre uzağa yerleştirir. Yerleşimin dağınık olduğu bölgelerde ise bu mesafe en yakın eve en az 50 metre uzaklıkta olmalıdır. 16. Meskûn mahal ve mücavir alan sınırları içinde arı konaklatılmasında ortaya çıkan ihtilafların giderilmesinde İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri yetkilidir. 17. Arılığın yerleşim yerinin komisyon tarafından onaylanması durumlarında, yaşanacak herhangi bir olumsuzluk arıcının sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. 18. Devlet ormanlarında konaklayacak arıcıların izin ile ilgili usul ve esasları ile arı konaklama yer tanzimi, arılık içme suyu ve ulaşım yolları Orman ve Su İşleri Bakanlığınca sağlanır. 19. 1/7/2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu uyarınca ilan edilen Yaban Hayatı Koruma ve Geliştirme Sahalarındaki arıcılık faaliyetleri, ilgili mevzuat çerçevesinde hazırlanan Yönetim ve Gelişme Plan Kararları çerçevesinde yapılır. 20. Bölgenin bitki florası, topografik ve ekolojik yapısına arının floradan etkin yararlanma uçuş mesafesine bağlı olarak İl/İlçe Müdürlüğü arılıklar arası mesafeyi bölgesel olarak belirler. 21. Mevcut imkânlar ölçüsünde arılıkların ilaçlama yapılan alanlardan uzak yerlerde bulunmasına özen gösterilir. Zirai mücadele yapılacak yerlerdeki ve çevresindeki arıcılara, mücadele yapacak kuruluş ve şahıslar tarafından yedi gün önceden, ilaçlama programına alınan bölgenin genişliği, kullanılacak ilacın cinsi, atılma zamanı, etki süresi ile bal arılarına olan etkisi duyurulur. Arıcılar, İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinden, bulundukları yöredeki mücadele programları hakkında bilgi alır. Bitki koruma ürünleri, kullanıma arz edilen hâliyle ve etiketinde belirtilen tavsiyelere göre uygulanır. Buna aykırı uygulamalarda sorumluluk uygulayana ve uygulanmasına izin verene aittir. Kullanılan bitki koruma ürünlerinin artık ve ambalajları kullanıcıları tarafından uygun şekilde imha edilmek zorundadır.
Zirai mücadelede bal arılarını korumak için öncelikle sıvı ilaç kullanılır. İlaçlamalar sırasında arıların su içtiği kaynaklara ilaç bulaştırılmaz. İlaçlamalar akşamüzeri veya sabah erken saatlerde, arıların uçuş yapmadıkları zamanlarda uygulanır. Bitki koruma ürünlerini etiket bilgilerine uygun şekilde kullanmayanlar ve bitki koruma ürünlerinin artık ve ambalajlarını Bakanlıkça belirlenen esaslara göre imha etmeyenler hakkında 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 39 uncu maddesine göre işlem yapılır. 22. İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri, arıcıların ilgili mevzuata uygun olarak bal üretimi yapmaları için gerekli tedbirleri alır, denetimleri yapar. Ayrıca diğer arı ürünlerinin yurt içi denetim ve kontrollerini 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu çerçevesinde yürütür. 23. Arıcılar, veteriner tıbbi ürünlerinin kullanımında, ilgili mevzuata riayet etmek, kullandıkları veteriner tıbbi ürünleri kayıt altına almak, reçeteleri muhafaza etmek ve denetimlerde Bakanlığa sunmak zorundadır. 24. İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri; üretilen arı, arı ürünleri ve arıcılıkla ilgili her türlü alet, makine, petek, kovan ve arıcılık malzemesini, arıcılık konusunda yetişmiş personel aracılığıyla kontrol ettirmeye ve rapor tanzimine yetkilidir. 25. Birincil arı ürünlerinin nakli “Yurt İçinde Canlı Hayvan Ve Hayvansal Ürünlerin Nakilleri Hakkında Yönetmelik” gereği aşağıdaki şekilde yapılır. (a) Birincil arı ürünlerinin üretici dışındaki gerçek veya tüzel kişiler tarafından il içi nakillerinde müstahsil makbuzu, fatura, irsaliye veya irsaliyeli fatura bulundurulması zorunludur. Bu belgeler iller arası sevklerde veteriner sağlık raporuna çevrilir. (b) Üreticinin kendine ait olan birincil arı ürünlerinin il içi nakillerinde nakil beyannamesi bulundurulması zorunludur. Nakil beyannamesi iller arası sevklerde veterinersağlık raporuna çevrilir. (c) Birincil arı ürünlerinin 5996 sayılı Kanun kapsamında kayıt veya onayı yapılmış işletmelerde paketlenip etiketlenmesi durumunda veteriner sağlık raporu aranmaz.(d) Zati ihtiyaç (ticarete konu olmamak kaydı ile balda 30 kg) kabul edilen hayvansal ürünler için veteriner sağlık raporu aranmaz. Hastalık sebebi ile hayvan sağlık zabıtası komisyonlarınca alınan kararlar dışında, köylerden pazarlara getirilen bal için herhangi bir belge aranmaz, bu madde için veteriner sağlık raporu düzenlenmez. 26.Asayişe yönelik olaylarda İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ile Köy Muhtarlıkları gerektiğinde mahalli güvenlik birimlerini haberdar edeceklerdir. Yukarıda açıklanan emirlere uymayanlar hakkında başka bir kanunda özel hüküm olmamak kaydıyla ilgili maddelerdeki yasal yaptırımlar dışında 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 11/C ve 66. Maddeleri delaletiyle 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 32. Maddesi ve “görevi yaptırmamak için direnme” suçundan 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 265. maddesi gereğince işlem yapılacaktır. Ayrıca görevini kötüye kullanan muhtarlar ve diğer kamu görevlileri hakkında da 4483 ve 5996sayılı Kanuna göre Valilik ve Kaymakamlıklarca gerekli işlemler yapılacaktır.
Yukarıda açıklanan emirlere uymayanlar hakkında başka bir kanunda özel hüküm almamak kaydıyla 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu, Türk Ceza Kanunu’nun 265. Maddesi gereğince “Görevi yaptırmamak için direnme”, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 32. maddesi 9 gereğince “Emre aykırı davranış”, 40. maddesi gereğince “Kimliği bildirmeme”, 41. Maddesi gereğince “Çevreyi kirletme”, 2872 sayılı Çevre Kanunu ve ilgili Yönetmelikleri gereğince yasal işlem yapılacaktır. Ayrıca 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun hükümleri ile görevini ihmal eden veya kötüye kullanan muhtarlar ve diğer kamu görevlileri hakkında 4483 Sayılı Kanuna göre Valilik ve kaymakamlıklarca işlemler yapılacaktır.
Genel Emir; İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerince emir alındıktan sonra Köy Muhtarlarına bir hafta içinde tebliğ edilecek, köy muhtarları tarafından köy halkına bu doğrultuda gerekli ilan yapılacak, düzenlenecek ilan tutanaklarından bir örneği ilgili bulundukları İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerine teslim edilecektir. Aksine hareket edenler, 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu ile 5326 sayılı Kabahatler Kanununun ilgili maddeleri gereği ve 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu ve şartların doğması halinde "Türk Ceza Kanununun ilgili maddesi gereğince yasal işlem yapılacaktır. Ayrıca görevlerini kötüye kullanan veya ihmal eden Muhtar ve diğer tüm kamu görevlileri hakkında 4483 sayılı Kanuna göre Valilik ve Kaymakamlıklarca gerekli yasal işlemler yapılacaktır.
