5. TÜRKOLOJİ ARAŞTIRMALARI SEMPOZYUMU’NUN İLK GÜNÜ YOĞUN KATILIMLA GERÇEKLEŞTİ
5. Türkoloji Araştırmaları Sempozyumu’nun ilk günü, alanında uzman akademisyenlerin Türk dili, edebiyatı, tarihi ve kültürü üzerine sunduğu zengin ve derinlemesine bildirilerle yoğun katılımla gerçekleşti. Tarih, dil, kültür ve mimari gibi çok çeşitli konuların ele alındığı sempozyum, bilimsel ve kültürel paylaşımlara ev sahipliği yaptı.
Muş Alparslan Üniversitesi ile Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi iş birliğiyle düzenlenen 5. Türkoloji Araştırmaları Sempozyumu’nun ilk günü, alanında uzman akademisyenlerin Türk dili, edebiyatı, tarihi ve kültürü üzerine özgün bildirilerini sunduğu yoğun katılımlı oturumlarla gerçekleşti. Farklı salonlarda eş zamanlı oturumlarla zenginleşen sempozyum, bilimsel derinliği ve kültürel çeşitliliğiyle dikkat çekti.
Sempozyumun Sultan Alparslan Salonu’nda gerçekleşen ilk oturumunun başkanlığını Prof. Dr. İlhan Erdem üstlendi. Bu oturumda Prof. Dr. İlhan Erdem ve Dr. Öğr. Ü. İhsan Güzel, “Türkçe Öğretmenlerinin 21. Yüzyıl Becerilerine Yönelik Algıları ve Uygulama Deneyimleri” başlıklı sunumlarını gerçekleştirdi. Doç. Dr. Ahmet Adıgüzel “Yazının Tarihî Gelişimi ve Alfabe Harflerinin Kökeni Üzerine Bir İnceleme” yaparken, Dr. İbrahim Biricik “Tarihî Romanların Öğrencilere Kültürel Miras ve Medeniyet Bilinci Kazandırmadaki Etkisi” konusunu ele aldı. Murat ve Ferhat Çavuşoğlu kardeşler ise “Türk Eğitim Tarihinde İzciliğin Yeri” başlıklı ortak bildirilerini sundular.
Malazgirt özel oturumu: tarih ve turizm bir arada
Malazgirt 1071 Salonu’nda Prof. Dr. Murat Yılmaz başkanlığında düzenlenen “Malazgirt Özel Oturumu”nda Prof. Dr. Yılmaz, “Savaş Turizmi ve Malazgirt” başlıklı bildiri ile sempozyuma katkıda bulundu. Doç. Dr. Bayram Arıcı, Prof. Dr. Mustafa Alican’ın kaleme aldığı “Malazgirt Günlükleri” eseri üzerinden Türk kültürüne ait unsurları değerlendirdi. Doç. Dr. Uğur Bozkurt, Rus kaynaklarına göre Birinci Dünya Savaşı’nda Malazgirt’i ele aldı. Ayrıca Mesut Gül, Erhan Çalışkan ve Muhlis Kaya “Ahlat’tan Malazgirt’e Ultra Sky Trail” projesini tanıttı.
Klasik Türk Edebiyatı ve kamu yönetimi üzerine derinlemesine analizler
Yakup Ömeroğlu Salonu’nda Prof. Dr. Murat Öztürk başkanlığında gerçekleşen oturumda, klasik Türk edebiyatı ve kamu yönetimi tarihi konularında önemli çalışmalar yer aldı. Prof. Dr. Öztürk, “18-19. Asır Klasik Türk Şiirinde Değişim ve Yenilik Arayışları İçinde Kafiye ve Redif”i anlattı. Dr. Öğr. Üyesi Habibe Polat, “Osmanlı Taşrasında Modern Kamu Hizmetlerinin Gelişimi: Ürdün Örneği”ni sunarken, Dr. Öğr. Üyesi Ömer Faruk Güler ile YL öğrencisi Kaya Karakoç, “İBB Atatürk Kitaplığı Oe_Yz_1613 Numaralı Şiir Mecmuası Üzerine” değerlendirmelerde bulundu. Dr. Öğrencisi Özcan Tunçadam ise “Klasik Türk Şiirine Akseden Bir Şeyhülislam Portresi: Seyyid Mehmed Feyzullah Efendi” başlıklı sunumuyla katkı sağladı.
Tarih, kültür ve ekonomi araştırmalarıyla dolu oturum
Dr. Öğr. Üyesi Esra Çıplak başkanlığındaki oturumda, tarih ve kültür alanındaki araştırmalar sunuldu. Dr. Çıplak “Furûsiyye Kaynakları Üzerine Genel Bir Değerlendirme” bildirisini paylaştı. Dr. İbrahim Güneş, XIV. yüzyılda Amid vergi gelirleri üzerinden orta çağ iktisadi analizine odaklanırken; Dr. Erol Keleş, Doğu Anadolu’daki Moğol etkisi ve yer adlarındaki dönüşümü ele aldı. Yüksek lisans öğrencisi Nazlı Kandemir ise Memlûk döneminde Darende Niyabeti’ni inceledi.
Ağız araştırmaları ve dil tarihi sempozyuma damga vurdu
Doç. Dr. Engin Gökçür başkanlığında gerçekleşen oturumda, ağız araştırmaları ve Türk dili tarihi üzerine bildiriler sunuldu. Doç. Dr. Gökçür, Van ili ağızlarında öğrenilen geçmiş zaman çekimi ve Farsça ekler üzerine iki sunum yaptı. Dr. İlyas Sayım, Karamanlıca’nın ilk resimli kitapçığının transkripsiyonunu paylaştı. Öğr. Gör. Engin Kılıç ise Sabancı Üniversitesi örneği üzerinden üniversitelerde Türk Dili ve Edebiyatı derslerinin uygulamasını değerlendirdi.
Cumhuriyet dönemi Türkolojisi ve eğitim yayınları konuşuldu
Cumhuriyet dönemi Türkolojisi, eğitim yayınları ve tehcir konuları Doç. Dr. Ferit Yücebaş başkanlığındaki oturumda ele alındı. Doç. Dr. Yücebaş, Güney Azerbaycan’daki asimilasyon politikalarını aktarırken; Doç. Dr. Mehmet Özalper, İstanbul Üniversitesi Türkoloji Enstitüsü’nün kuruluş sürecini değerlendirdi. Arş. Gör. Dr. Onur Semiz, Atatürk dönemi eğitim yayınlarından “Gürbüz Türk Çocuğu” dergisini anlattı. Dr. Eyüp Toprak ise Sivas’taki Ermeni tehciri üzerine belgesel nitelikli bir sunum gerçekleştirdi.
Dil ve toplum: anlam değişimleri ve sözün gücü
Dil ve toplum ilişkisi Doç. Dr. Veysi Sevinçli başkanlığındaki oturumda ön plandaydı. Sevinçli, sözün toplumdaki yansımalarını ele alırken; Doç. Dr. Sevda Özen Eratalay, gençlerin dilinde anlam değişikliğine uğrayan fiilleri aktardı. Dr. Murat Parlakpınar, Hasan Erimez’in “Kutlu Kağanlık” romanındaki arkaik sözcükleri inceledi. Dr. Zeynel Ödemiş ise Soyot Türkçesinde evcil hayvan adlarını ele aldı.
Savaş tarihi ve kültürel miras üzerine sunumlar
Prof. Dr. Abdullah Duman yönetimindeki oturumda savaş tarihi ve kültürel miras konuları işlendi. Duman, Türklerde sıra dışı savaş geleneklerine değinirken; Prof. Dr. Abdullah Mohammedi, Gazne'deki kültürel mirasın kayboluş sürecini aktardı. Dr. Öğrencisi Enes Fırat Önel, Bengal’de Türk hâkimiyetinin sonunu anlattı. Dr. Fatma Betül Şengönül ve Doç. Dr. Zeliha Tekin, “Korkut Ata’nın İzinde” başlıklı bildirileriyle İslamiyet öncesi Türklerde yönetim anlayışını değerlendirdi.
Arap dünyası ve Balkanlar’daki Türk varlığı
Prof. Dr. İbrahim Yılmaz başkanlığındaki oturumda, Arap dünyasının Türk düşüncesine bakışı, direniş edebiyatı ve Balkanlar’daki Türk nüfusunun tarihi gibi konular ele alındı. Yılmaz, Arap dünyasında Türkoloji algısını sunarken; Arş. Gör. Halil İbrahim Oğur, Temîm El-Berğûsî’nin mektuplarını inceledi. Dr. Fatma Gündüz, Mâtürîdî’de bela kavramını açıklarken, Dr. Mehmet Köseoğlu Kosova Vilayeti’ndeki Türk ve Müslüman varlığına odaklandı.
Metin incelemeleri ve halk anlatılarıyla gün sonu
Doç. Dr. Veysi Sevinçli’nin ikinci kez başkanlık yaptığı oturumda, Türk edebiyatında metin incelemeleri ön plandaydı. YL öğrencisi Volkan Göktaş, Kadîmî Baba Divanı’nda ayet ve hadis iktibaslarını; Doç. Dr. Süleyman Eratalay Türkçedeki gezgin sözcükleri inceledi. Öğr. Gör. Mehmet Akif Ayvaz, Diyanet’in çevrimiçi Kur’an meali üzerindeki yazım kuralları ve noktalama incelemesini paylaştı. Arş. Gör. Arif Umut Nigar ise Aka Gündüz’ün hikâyesini milli edebiyat ve mizah bağlamında yorumladı.
Dr. İrfan Polat’ın yönettiği oturumda halk anlatıları ve epik metinler ön plandaydı. Arş. Gör. Zehra Şeker, Muş’ta anlatılan iki şifa efsanesi üzerine konuştu. Öğr. Gör. M. Faruk Ekici, Alevi-Bektaşi menkıbelerinde mistik rüya yolculuklarını aktardı. YL öğrencisi Müseffa Küni ve Dr. Bora Yılmaz, Danişmendname destanını monomit kuramı ve arketipsel sembolizm açısından değerlendirdi. Dr. Öğrencisi Zehra Didem Yay ise Elazığ’da Yağmur Törenleri’nde oynanan dualist yapıda iki oyunu anlattı.
Tarih ve mimari: Van Kalesi ve Osmanlı hamamları
Günün son oturumunda Prof. Dr. Murat Yılmaz yeniden başkanlık yaptı. Dr. Hayrettin Pulat, Van Kalesi’nin 1800-1830 yılları arasındaki tahkim faaliyetlerini inceledi. Prof. Dr. Yılmaz, Malazgirt’in Cumhuriyet dönemindeki nüfus gelişimini sundu. YL öğrencisi Abdulkerim Bozyel, Osmanlı hamam mimarisini İstanbul’daki Kılıç Ali Paşa Hamamı ve Budapeşte’deki Rudaş Hamamı örneğiyle karşılaştırdı. Son olarak Dr. Ahmet Oğuzhan Karaçetin ve YL öğrencisi Muhammet Kani Altın, Malazgirt kazılarında zaferin izlerini araştırdı.
Zengin içerikli bildirilerle geçen ilk gün, katılımcılardan büyük ilgi gördü.
