ÇAĞLAYAN: “İBADET ÖZGÜRLÜĞÜ ANAYASAL BİR HAKTIR”
HÜDA PAR tarafından TBMM’ye sunulan kanun teklifiyle, mesai saatleri içinde kalan Cuma namazı vakti için kamu ve özel sektörde düzenleme yapılması istendi. Teklifin detayları Muş İl Başkanlığı tarafından kamuoyuyla paylaşıldı.
HÜDA PAR Genel Merkezi tarafından hazırlanan ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulan kanun teklifiyle, Cuma namazı saatinin mesai saatleriyle çakışması halinde kamu ve özel sektör çalışanlarının ibadetlerini rahatça yerine getirebilmesi için yasal düzenleme yapılması talep edildi.
HÜDA PAR Muş İl Başkanlığı da konuyla ilgili açıklamada bulunarak teklifi kamuoyuyla paylaştı. İl Başkanı Mehmet Şirin Çağlayan, daha önce de Muş’ta aynı konuda çeşitli bilgilendirme çalışmaları yaptıklarını hatırlatarak, teklifin din ve ibadet özgürlüğünün anayasal teminat altına alınmasını esas aldığını vurguladı.
İşte HÜDA PAR tarafından TBMM’ye sunulan kanun teklifinin tam metni:
CUMA NAMAZI SAATİ İLE İLGİLİ KANUN TEKLİFİMİZ
Din özgürlüğü kişinin herhangi bir inanca sahip olmasının yanı sıra bu inancının gereği olan ibadetleri yapabilmesini de kapsar. Bu özgürlüğü teminat altına alan Anayasanın 24. maddesiyle devlete, inançlara müdahale ve baskıda bulunmama şeklinde negatif rol yüklendiği gibi aynı zamanda bu özgürlüğün engellerle karşılaşmadan rahat kullanabileceği ortam ve şartları sağlama şeklinde pozitif edimler de yüklenmektedir.
Din hizmetlerinin, din eğitim ve öğretiminin kamu eliyle yapılmasını öngören 1982 Anayasasının yaklaşımı da dikkate alındığında ibadet özgürlüğünün sağlanması noktasındaki toplumsal talep ve ihtiyaçların karşılanması da kamu hizmeti olarak görülmelidir. İbadet hürriyetinin Anayasada teminat altına alınması tek başına yeterli değildir. Uygulamada karşılaşılan sorunların, tereddüt ve farklı yaklaşımların giderilerek bu hakkın kullanılmasının güçlendirilmesi için yasal düzenlemelerin de yapılması gerekmektedir.
Doğuştan sahip olunan en önemli klasik haklar arasında yer alan din ve inanç hürriyetinin ve buna bağlı olarak ibadet hürriyetinin kullanılmasının önündeki engellerin kaldırılarak ibadetlerin rahatça yapılabileceği şart ve imkânlar oluşturulmadan insan onuruna yaraşır hayat mümkün değildir. İnsanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmayı devletin görevi olarak gören anayasada ibadetlerin, dini ayin ve törenlerin serbestliği öngörülmüşse de hem kamuda hem de özel sektörde çalışanların ibadetlerini yerine getirmelerinde sorun ve sıkıntılar olabilmektedir. Özellikle Cuma namazının çalışma saatlerine denk geldiği zamanlarda bu sorun ve sıkıntılar artmakta, çalışanların inançlarının gereği ifa etmek zorunda olduğu Cuma namazının kılınması bazen mümkün olamamaktadır. Bu durum kişinin manevi varlığı ve gelişimi, iç huzuru açısından olduğu gibi çalışma barışı ve iş verimi açısından da olumsuz sonuçlara sebebiyet vermektedir.
Toplumsal talep ve ihtiyaçlar da dikkate alınarak önemli bir ibadet olan Cuma namazının mesai saatlerine denk gelmesi halinde ifasını mümkün kılacak yasal düzenleme teklif edilmiştir. Böylece Anayasal teminat altındaki ibadet hürriyetinin kullanımı güçlendirilerek kişinin manevi varlığının gelişmesi, toplumsal huzurun ve çalışma barışının sağlanması hedeflenmektedir.
Her ne kadar daha önce idari tasarruflarla kamu çalışanlarına yönelik olarak Cuma saati ile ilgili bazı düzenlemeler yapılmışsa da meselenin kanuni bir temele ihtiyaç duyduğu açıktır.
Bu nedenle teklifle, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda günlük çalışma saatlerinin tespiti ile ilgili maddesinde memurlar tarafından Cuma namazını kılabilmesine imkân verecek şekilde düzenleme yapılması öngörülmektedir. Aynı şekilde 4857 sayılı İş Kanununda da işçilerin ara dinlenmesini düzenleyen maddede de bu yönde bir düzenleme yapılmıştır.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 100’üncü maddesine eklenen fıkra ile Cuma namazı saatinin mesai saatleri ile çakışması halinde memurların ibadetlerini ifa etmelerine imkân tanıyacak şekilde düzenleme yapılması öngörülmektedir. Buna ilişkin usul ve esaslar Cumhurbaşkanınca belirlenecektir. Böylece ibadet hürriyetinin kullanılmasının kolaylaştırılması, güçlendirilmesi, bu konudaki sorunların ve tereddütlerin giderilmesi amaçlanmaktadır.
MADDE 2: 4857 sayılı İş Kanununun 68’inci maddesinin dördüncü fıkrasından sonra gelmek üzere eklenen fıkra ile Cuma namazı saatinin mesai saatleri ile çakışması halinde çalışanların ara dinlenme saatlerinin Cuma namazını ifa etmelerine imkân tanıyacak şekilde düzenlenmesi öngörülmektedir. Böylece ibadet hürriyetinin kullanılmasının kolaylaştırılması, güçlendirilmesi, bu konudaki sorunların ve tereddütlerin giderilmesi amaçlanmaktadır.
DEVLET MEMURLARI KANUNU VE İŞ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1: 657 sayılı Kanunun 100’üncü maddesine aşağıdaki ek fıkra eklenmiştir.
"Ek fıkra: Cuma namazı saatinin mesai saatleri ile çakışması halinde memurların ibadetlerine imkân tanıyacak şekilde düzenleme yapılır. Bu hususa ilişkin usul ve esaslar Cumhurbaşkanınca belirlenir."
MADDE 2: 4857 sayılı kanunun 68’inci maddesinin dördüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Cuma namazı saatinin çalışma saatleri ile çakışması halinde ara dinlenme zaman ve süresi işçilerin ibadetlerine imkân tanıyacak şekilde düzenlenir."
MADDE 3: Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4: Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.