MUŞ’TA KİŞİ BAŞINA GSYH 230 BİN TL’YE YÜKSELDİ
TÜİK’in 2024 il bazlı verilerine göre Muş’ta kişi başına düşen gayrisafi yurt içi hasıla 230 bin 300 TL’ye ulaştı. İlde kişi başına GSYH dolar bazında ise 7 bin 16 dolar olarak kaydedildi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı İl Bazında Gayrisafi Yurt İçi Hasıla verilerini paylaştı. İl bazında kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla, 2024 sonuçlarına göre Muş’ta TL kaydında kişi başına düşen Gayrisafi Yurt İçi Hasıla 230 bin 300 TL olarak bildirildi. İlde dolar cinsinden GSYH ise 7 bin 16 dolar olarak kaydedildi. Türkiye’de kişi başına düşen GSYH ortalaması ise 503 bin TL olarak bildirildi.
TÜİK verilerine göre Muş’ta TL cinsinden kişi başına düşen GSYH 2020 yılında 28 bin 883, 2021 yılında 35 bin 201, 2022 yılında 75 bin 113, 2023 yılında 138 bin 120, 2024 yılı düzeyinde ise 230 bin 300 TL oldu.
Bölge illeri
Doğu Anadolu Bölgesi illeri içinde TL cinsinden kişi başına düşen en yüksek GSYH 478 bin 600 TL ile Tunceli’de kaydedildi. Erzincan’da 394 bin 300 TL, Ardahan’da 385 bin 100 TL, Malatya’da 365 bin 800 TL, Erzurum 321 bin 140 TL, Elazığ 321 bin 100 TL, Hakkari’de 304 bin 752 TL, Kars’ta 302 bin 89 TL, Bingöl’de 276 bin 713 TL, Iğdır’da 264 bin 690 TL, Bitlis’te 231 bin 869 TL, Van’da 203 bin 49 TL ve Ağrı’da 194 bin 660 TL olarak kaydedildi.
Gayrisafi Yurt İçi Hasıladan 2024 yılında en yüksek payı yüzde 29,2 ile İstanbul aldı
İl düzeyinde cari fiyatlarla Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) hesaplamalarına göre; 2024 yılında İstanbul 13 trilyon 10 milyar 693 milyon TL ile en yüksek GSYH'ye ulaştı ve toplam GSYH'den yüzde 29,2 pay aldı.
TÜİK’in il düzeyinde cari fiyatlarla Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) hesaplamalarına göre; 2024 yılında İstanbul 13 trilyon 10 milyar 693 milyon TL ile en yüksek GSYH'ye ulaştı ve toplam GSYH'den yüzde 29,2 pay aldı. İstanbul'u, 4 trilyon 672 milyar 844 milyon TL ve yüzde 10,5 pay ile Ankara, 2 trilyon 562 milyar 758 milyon TL ve yüzde 5,7 pay ile İzmir izledi. İl düzeyinde GSYH hesaplarında son üç sırada 41 milyar 875 milyon TL ile Gümüşhane, 35 milyar 502 milyon TL ile Ardahan ve 28 milyar 137 milyon TL ile Bayburt yer aldı.
GSYH'den en yüksek payı alan ilk beş il, 2024 yılında toplam GSYH'nin yüzde 53,0'ını oluşturdu.
İstanbul, kişi başına GSYH'de 2024 yılında 802 bin 669 TL ile ilk sırada yer aldı
Kişi başına GSYH'de 2024 yılında, İstanbul 802 bin 669 TL ile ilk sırada yer aldı. İstanbul'u 788 bin 873 TL ile Kocaeli ve 788 bin 859 TL ile Ankara izledi. İl düzeyinde kişi başına GSYH hesaplamalarında, 203 bin 49 TL ile Van, 194 bin 660 TL ile Ağrı ve 188 bin 144 TL ile Şanlıurfa son üç sırada yer aldı.
Kişi başına GSYH, 2024 yılında on bir ilde Türkiye ortalamasının üzerinde gerçekleşti.
İstanbul, "tarım, ormancılık, balıkçılık" ve "diğer hizmet faaliyetleri" hariç, tüm faaliyetlerde en yüksek payı aldı
GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2024 yılında cari fiyatlarla GSYH'den en yüksek payı alan İstanbul; tarım, ormancılık, balıkçılık ile diğer hizmet faaliyetleri dışındaki faaliyetlerde de ilk sırada yer aldı. İstanbul'un bilgi ve iletişim faaliyetleri toplamından aldığı pay yüzde 64,0, finans ve sigorta faaliyetleri toplamından aldığı pay yüzde 59,3, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri toplamından aldığı pay yüzde 39,0, ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri toplamından aldığı pay yüzde 39,8, inşaat sektörü toplamından aldığı pay yüzde 27,8 olarak gerçekleşti. Konya yüzde 5,6 pay ile tarım, ormancılık, balıkçılık sektöründe 81 il içinde ilk sırada yer alırken, Ankara yüzde 44,9 pay ile diğer hizmet faaliyetlerinde ilk sırada yer aldı.
İstanbul'un toplam GSYH'si içinde en yüksek payı yüzde 33,9 ile ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri aldı
İstanbul, 2024 yılında ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri toplamından yüzde 39,8 pay alırken, ilin toplam GSYH'si içinde bu faaliyetin payı yüzde 33,9 olarak gerçekleşti. İstanbul'un toplam GSYH'si içinde sanayi sektörü yüzde 15,1 pay ile ikinci sırada iken mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 7,2 pay ile üçüncü sırada yer aldı.
Zincirlenmiş hacim endeksiyle GSYH, 46 ilde, bir önceki yıla göre Türkiye ortalamasının üzerinde büyüdü
Yıllık GSYH, zincirlenmiş hacim endeksiyle 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 3,3 artarken, 46 ilde Türkiye ortalamasının üzerinde artış gerçekleşti. Bir önceki yıla göre 2024 yılında en yüksek artış gösteren ilk üç il sırasıyla yüzde 31,4 değişim oranı ile Adıyaman, yüzde 17,1 ile Bayburt ve yüzde 17,0 ile Malatya oldu. Bir önceki yıla göre en yüksek azalış gösteren üç il ise sırasıyla yüzde 2,4 ile Bilecik, yüzde 5,7 ile Kırşehir ve yüzde 7,9 değişim oranı ile Erzincan oldu.
İstanbul yüzde 0,62 ile, 2024 yılı Türkiye GSYH büyümesine (yüzde 3,3) en fazla katkı sağlayan il oldu
Yıllık GSYH'nin, zincirlenmiş hacim endeksiyle bir önceki yıla göre yüzde 3,3 artışına en fazla katkı veren il yüzde 0,62 ile İstanbul oldu. İstanbul'u yüzde 0,44 ile Ankara ve yüzde 0,16 ile Hatay izledi. Yıllık GSYH büyümesine 2024 yılında negatif yönlü katkı veren illerin başında yüzde 0,017 ile Erzincan, yüzde 0,012 ile Kırşehir ve yüzde 0,011 ile Adana yer aldı.
GSYH nedir?
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, belirli bir dönem (mesela, 1 yıl) içinde, yurt içinde üretilmiş nihai mal ve hizmetlerin piyasa değeridir. Örneğin, Türkiye’nin GSYH’si, Türkiye’de bir yıl içinde üretilen tüm mal ve hizmetlerin piyasa değerini ifade eder. Ya da bir yıl içinde Türkiye’de üretilen mal ve hizmetlere yapılan harcamaların, yani tüketim, yatırım ve kamu harcamalarının toplamı olarak düşünülebilir. Gayri safi denilmesinin nedeni, aşınmayı ve eskimeyi dikkate almamasıdır. GSYH genellikle bir ülkenin toplam gelirinin bir ölçütü olarak kullanılır.
