TAHİR GÖRENLİ -2
Önceki sayıdan devam:
Şairin düşüncesi, millete sevgisi göz önündedir. O hep Türk Milletini mutlu görmek istiyor. Şair bu ülke, millet için can veren Mehmetçikten konuşuyor, onların vatan için şehit olmalarını gözyaşı ve onurla anlatır. Şair Seninle Sevdik (s.24) şiirinde Anadolu’nun şanlı geçmişini anlatır ve bize bu şanlı geçmişi yaşatan ölmez önderimiz Gazi Mustafa Kemal Paşanın zekasından, gücünden, kudretinden konuşur. Mustafa Kemal Paşa Çanakkale ”de askeriyle bir safta durarak bu ülkeyi kurtardı. Hansı ki, ülkenin durumu çok ağır idi o dönemlerde. Silah-sürsat yok, ekmek yok- sadece, Atanın askere verdiği moral vardı:-Bu ülke güçlü, kudretli bir ülke olacak -diyordu askerlere Gazi Mustafa Paşa. Ve bugün onun dedikleri gerçek oldu. Şair Tahir Görenli Kalırmıydı? Armutalan (83), Vatana Eder Hiyanet (111) vs. şiirlerinde vatan, Millet, Atatürk sevgisini dile getirmiştir.
Bildiğimiz gibi bazı konular vardır ki, onlara evrensel (dünyevi) adlandırılır. Tahir Görenli üstadımızın şiirlerinde de evrensel konular vardır. Yukarıda sohbet açtığımız vatan, millet konusu evrenseldir. Şimdi ise şairin şiirlerindeki daha bir evrensel konudan söz açacağız. O da manevi duyguların içinde özüne mahsus yeri olan Aşk, sevgi, sevda konusudur. Şair aşk konusunu iki yönde işlemiştir. Birinci bölüm aşk şiirlerinde seven ve sevilen birbirine kırılmaz tellerle bağlıdır, yani bu gerçek sevda, ebedi aşktır. İkinci bölümdeki aşkın içinde keder, ızdırab, acılar vardır. Şairin Kurban Olduğum (25), Sen Gelirsen (44), Kimler Bilecek (46), Yardan Haber (47), Kapına Geldim (48), Ben Nasıl Edem? (77) vs. şiirlerinde asıl aşktan ve o asıl aşkın “tuz-biberi” olan ayrılık, hasret, hicrandan konuşulur, aslında bunlar asıl aşka çok da zarar vurmuyor.
Şairin dikkatimizi çeken Kurban Olduğum şiirinde Azerbaycan’ın nakam şairi Ruslar tarafından öldürülen Mikayıl Muşfig”in Kurban Olduğum şiirinin etkisini gördük. Her iki şair sevgililerine kurban oluyor. Tahir Görenli üstadım bu şiiri yazarken M.Müşfiq”den farklı olarak Ozan sanatında Dedim Dedie türünü seçmiş veya klasik şiirimizde büyük şairlerin Seba ile sohbetinden etkilenmiştir. Şair der ya:
Seba, benden söyle o gül”üzare,
Bülbül gülistane gelsin gelmesin?
Bu hicran düşkünü, yıllat hastası,
Kapına dermane gelsin, gelmesin?
(Seyit Ebülgasım Nebati 19 yy.)
Tahir Görenli de Zahiri ve Seher Yelini karşılaştırır, onlar sevenin sevdiği ile olan sohbetini okurlara iletir.
Sevgilim aşkımız meyvesin versin
Hakkın huzurunda bana ne dersin
Yüzün gülmez ise beni üzersin
Kara gözlerine kurban olduğum. Zahiri.
Aşkın meyvesini senden beklerim
Duanın üstüne dua eklerim
Gözümün yaşını senden saklarım
Kara gözlerine kurban olduğum. Seher yeli.
Şairin bu şiiri bana 13-14 yy. Yaşayan Azerbaycan’ın ünlü ozanı Aşık Qurbani”nin Dedim Dedi şiirini hatırlattı. Karşılaştırmalı Edebiyatın kurallarına göre etkilenmek güzel bir şey, ama etkilenmek fotokopi değil, etkilenip kendi manevi değerlerine uygun gelen güzel bir eser ortaya koymaktır. Tahir Görenli Asık Qurbani”den etkilense de farklı bir eser ortaya koymuştur. Qurbanı adı belli olmayan sevgilisiyle Dedim Dedi usulünü kullanarak konuşuyor. Tarih Görenli ise kendine seçtiği mahlasını kullanarak sevdigi kıza Seher Yeli ismini vererek onunla güzel bir konuşma yapmaktadır. Aşık Kurbani der ki:
Dedim:-dilber, gitme, bir dem danışak,
Dedi:-sözün yoktur, bahanedir bu.
Dedim:-bir nazar kıl, aşık halına.
Dedi:-acep deli-divanedir bu.
Şair Sen Gelirsen (44), Kimler Bilecek (46), Yardan Haber Ver (48), Kapına Geldim 48) Güle Sözledim, (65), Ben Nasıl Edem (77) vs. şiirlerinde aşkın güzelliğinden, sevginin kudretinden söz açmaktadır.
Tahir Görenli”nin kaleme aldığı acılı aşk şiirlerinde sevgilinin sevene yaptığı zülümler dile getirilmektedir. Şair Aşk Çekilmiyor isimli şiirinde yârinden uzak kalan aşık sevgilisiz gecen günleri ömürden saymıyor, gece gündüz uzaklarda olan o vefasız kıza sitem ediyor:
Geceler uykusuz sensiz geçiyor
Gözüme perde indi zor seçiyor
Azrail ömrüme kefen, biçiyor
Uzaktan uzağa aşk çekilmiyor.
Şair Ne Olur? isimli şiirinde aşkın lirik kahramanı verdiği acıları anlatır. Der ki, aşk seven genci çaresiz bırakmıştır, zor durumda kalan aşık feleğe yalvarıyor, ona der ki, gözünde bir damla yaş girmedi ve son olarak seven genç yine sevdiğine şöyle bir haber gönderir:- Dağılmış yuvamı kursan ne olur? Ve burada okur ister istemez o gencin haline acıyor ve ona yardım etmek için çareler arıyor. T.Görenli üstadım on dokuz şirinde aşk acılarını çeken lirik kahramanların derdini, onlara zülüm eden taş kalpli güzelleri dile getirmektedir.
Şair Tahir Görenli şiirlerinde çağdaş dünyamızın çok sayıda önemli konularını şiirlerinde dile getirmiştir. Örneğin, siyasi konular, Türk Dünyası, doğa, manevi duygular, hayatımıza giren çağdaş konular, örneğin, Corona, din, didaktik konular, deprem, tarih, örf-adet, eski günlere özlem vs. Bunların içinde dikkatimizi çeken konulardan üstatlara saygı ve sevgi olarak yazılar şiirler de vardır. Bir de dikkatimiz çeken yaşadığımız dünyanın aynası olan hiciv türünde yazılan şiirlerdir. Hiciv gerçekten sözün silahıdır veya hayatın aynasıdır.
Şair İzleyeceğim (45) isimli didaktık şiirlerinde insanlara önemli mesajlar gönderir, onları doğru yola sesliyor, bilginlerin düşüncelerinde istifade etmeğe çağırır. Der ki, gel Yunus yürekli ol, gülüşün, yüzün ona benzesin. Aşağıdaki dörtlükte de derin didaktik düşünceleri vardır:
Söylediğim sözden alırsan ibret
Nefsine uyma gel birazcık sabret
İnsan bir damlacık sudan ibaret
Kimseyi kırmadan izleyeceğim.
Devamı gelecek sayıda…